پرسونا چیست؟
احتمالا قبلا اصطلاح طراحی پرسونا را شنیدهاید. مبحث پرسونا برای کسب و کارها بسیار مهم میباشد. اینکه پرسونای درستی برای بیزینسمان مشخص کنیم، در روند بهتر کردن طراحی محصول و شیوه ارائه خدمات و طراحی سایت بسیار کمک کننده میباشد. اگر پرسونا اشتباه مشخص شود، در همهی این موارد تاثیر میگذارد و در روند کسب و کار مشکلاتی را به وجود میآورد.
پرسونا در واقع مشخص کردن شخصیت کاربر بیزینستان میباشد. در واقع پرسونایی که انتخاب میکنید، اهداف و ویژگیهایی دارد که نشان دهنده گروه بزرگتری از کاربرانتان میباشد. شما شخصیتی را به عنوان نمونه در نظر میگیرید. در طراحی پرسونا باید الگوهای رفتاری، اهداف، مهارتها، نگرشها و در کل لایف استایل را در نظر بگیرید.
چرا طراحی پرسونا مهم است؟
مشخص کردن پرسونا باعث میشود درک عمیقی از کاربران داشته باشیم. این موضوع برای تیم طراحی محصول بسیار کمک کننده میباشد. برایشان مشخص میکند که “محصول را برای چه کسی طراحی میکنیم؟” یا “این محصول برای چه کسانی ارزش آفرینی میکند؟”.
همچنین در طراحی سایت و UX (تجربه کاربری)، کمک میکند تا دیدگاهی مشابه از کاربر داشته باشیم و بتوانیم نیازها و انتظارات کاربر را درک کنیم. در نتیجه درک عمیقتری داریم که در طراحی سایت و UX (تجربه کاربری) کمک کننده است.
ویژگی پرسونای خوب
- پرسونا نباید بر پایه حدس خیالی باشد؛ باید بر اساس تحقیقاتی باشد که درمورد مخاطبان و کاربران کسب و کارمان انجام دادهایم.
- پرسونا باید الگوهای واقعی کاربر را نشان دهد.
- بر وضعیت فعلی کاربر تمرکز داشته باشد.
- در حوزه خاصی متمرکز باشد و رفتارها و اهداف مربوط به همان حوزه را درنظر بگیرد.
چگونه پرسونا را مشخص کنیم؟
1.در اولین قدم برای مشخص کردن پرسونای بیزینسمان، باید بررسی کنیم که چه کسانی مخاطب کسب و کارمان هستند. کسانی که مخاطب ما هستند چه ویژگیهایی دارند؟ چه الگوهای رفتاری بیشتر در آنها دیده میشود؟ اهداف و نیازهایشان چیست؟
برای بررسی این موضوع و مشخص کردن پرسونا، میتوانیم از طریق مصاحبه و پرسش نامه اقدام کنیم که سخت خواهد بود. بهتر است به بررسی پرسونای رقبایمان بپردازیم و مخاطبان خاص خودمان را مشخص کنیم. وقتی متوجه شدیم چه گروه از افرادی که رقبای ما را دنبال میکنند و کاربرشان هستند، سعی میکنیم مخاطبان خودمان را مشخص کنیم. برای اینکه افرادی که کاربران رقبایمان هستند را پیدا کنیم، باید در شبکههای اجتماعی رقبا، به بررسی کاربران و دنبال کنندههای آنها بپردازیم. بعد از آن به بررسی سوشال مدیای خود فرد بپردازیم و از علایق، سرگرمیها، تحصیلات، محل زندگی و … اطلاعات کسب کنیم. اکثر اوقات نمیتوانیم اطلاعات دقیقی در بیاوریم و نیاز داریم با حدس و گمان پیش برویم.
2.در مرحله بعد باید به گروه بندی مخاطبانی که مشخص کردیم بپردازیم. پرسوناهای مشابه رو در یک گروه قرار دهیم. این گروه بندی بر اساس گروه سنی، هدف، لایف استایل، نیازها و انتظارات انجام میشود. توجه داشته باشید که قطعا افرادی که در یک گروه قرار میدهید، دقیقا شبیه به هم نیستند. آنهایی که بیشتر مشابه هستند رو در یک گروه قرار دهید.
2.در این مرحله باید از افرادی که در یک گروه هستند، یک شخصیت داشته باشیم که نماینده تمام شخصیتهای آن گروه باشد. ما در پرسونا نباید شخصیت خیالی داشته باشیم؛ اما میتوانیم شخصیتها را واقع بینانه تر کنیم.
هر کسب و کاری بیشتر از یک شخصیت برای محصولات و خدماتش در نظر میگیرد. در واقع محصولات و خدمات کسب و کارها، میتوانند هدفهای مختلفی را پوشش دهند که برای افراد مختلف مناسب میباشد. اگر گروههای پرسونای شما زیاد شدند، بهتر است پرسونای اصلی را مشخص کنید. مواردی شامل طراحی سایت یا طراحی UX (تجربه کاربری) یا طراحی محصول باید بر اساس پرسونای اصلی باشد.
4.باید سناریویی برای پرسونا مشخص کنید.
شخصیتها به تنهایی ارزشی ندارند.آنها زمانی ارزشمند میشوند که به سناریویی گره بخورند. باید برای هر کدام از پرسوناها سناریویی در نظر بگیرید. این سناریو به شما کمک میکند تا مسیری که کاربر طی میکند را تصویر را سازی کنید و با توجه به آن هر آنچه در مسیر نیاز دارد را برایش فراهم کنید. در نظر داشته باشید که سناریوها باید از نگاه یک کاربر در نظر گرفته شود تا بیزینس ما در نهایت مورد پسند کاربران باشد.
اطلاعاتی که در پرسونا نیاز داریم مشخص کنیم، شامل موارد زیر میباشد. گاهی باید بعضی موارد را واقع بینانه در نظر بگیریم. این موضوع به این منظور نیست که شخصیت خیالی در نظر بگیریم؛ بلکه باید بعضی موارد طبیعی تر باشد.
- سن، تحصیلات، شغل، سرگرمیها، علاقه مندیها و طوری که روزمرهشان را میگذرانند.
- اهداف، نیازها و مواردی که برایشان اذیت کننده میباشد یا چالش برانگیز است.
- روشهای بازاریابی که برای هر گروه میتوان درنظر گرفت، استراتژی که برای هر گروه مناسب میباشد و … .
در نهایت برای پرسونا، باید مشخص کنیم که تمام بیزینس ما در نهایت با چه کسانی روبرو میشود و آنها از ما چه انتظاراتی دارند؟ برای مشخص کردن این موضوع باید تحقیقات کاملی از بازار هدف داشته باشیم. پرسونا یکی از مهم ترین بخشهای هر کسب و کاری میباشد. همچنین پرسونا یکی از اصلی ترین عناصر مسیری است که برای کاربر مشخص میکنیم. در بلاگ بعدی در مورد مسیری که باید برای کاربران بیزینستان مشخص کنید (Customer Journey Map)، صحبت میکنیم.